Πέμπτη 2 Μαρτίου 2017

Χάντρες και καθρεφτάκια


Το 1992 η Αμερική γιόρταζε τα 500 χρόνια από τότε που ο Χριστόφορος Κολόμβος προσάραξε με το πλοίο του στη Β. Αμερική. Εκείνη τη χρονιά, μια ινδιάνα καλλιτέχνις, η Jaune Quick-to-See Smith, ως αντίδραση στους εορτασμούς δημιούργησε μια ολόκληρη σειρά πινάκων με το όνομα The Quincentenary Non-Celebration, μέρος της οποίας είναι ο μνημειώδης πολυμεσικός πίνακας Trade (Gifts for Trading Land with White People).



Χωρισμένος σε τρία μέρη, ο πίνακας θυμίζει έντονα μεσαιωνικό θρησκευτικό τρίπτυχο. Η επιφάνειά πίνακα αποτελείται από πολλαπλές στρώσεις εικόνων και αντικειμένων που παραπέμπουν στις διαστρωματώσεις της ιστορίας και αντικατοπτρίζουν τη σχέση των ντόπιων πληθυσμών με εκείνους που κατέφθασαν στη νέα ήπειρο. Η Smith κάλυψε τον καμβά με άρθρα από την εφημερίδα της φυλής της, την Char-Koosta, με φωτογραφίες από κόμικς, περιτυλίγματα από συσκευασίες ταμπάκου και τσιχλών, με χάρτνες ταμπέλες φρούτων, διαφημίσεις και άλλα αντικείμενα από αυτά που αποτελούν στερεοτυπικές αναφορές στους ιθαγενείς Αμερικανούς. Ανακάτεψε κείμενα με φωτογραφίες ελαφιών και βουβαλιών, καθώς και ιθαγενών ντυμένων με την παραδοσιακή τους ενδυμασία να κρατούν πίπες και να φορούν φτερά στο κεφάλι. Δημιούργησε λευκές, κίτρινες και πράσινες επιφάνειες, αλλά και κόκκινες που παραπέμπουν στο αίμα, στην οργή, στη θυσία. Στην τελευταία στρώση, η Smith ζωγράφισε ένα κανό, όμοιο περίπου σε μέγεθος με ένα αληθινό, σαν εκείνα που κατά τον 18ο και 19ο αιώνα χρησιμοποιούσαν ιθαγενείς και μη ιθαγενείς Αμερικανοί εξερευνητές και έμποροι για να ταξιδεύουν μέσα από τους υδάτινους δρόμους της Βόρειας Αμερικής. Στο πάνω μέρος του πίνακα, κρεμασμένα σε σκοινί μπουγάδας, η Smith τοποθέτησε παιχνίδια και σουβενίρ από την παράδοση των ιθαγενών: αναμνηστικά αθλητικών ομάδων, ένα παιδικό τόμαχοκ, μοκασίνια, μια φαρέτρα με ένα βέλος, μια πλαστική κούκλα κι ένα σωρό άλλα μπιχλιμπίδια. Η Smith μοιάζει να τα προσφέρει για να ξανακερδίσει τη χαμένη, την «κλεμμένη» γη των ιθαγενών φυλών, η οποία κάποτε πουλήθηκε στους λευκούς με αντάλλαγμα ακριβώς τέτοια φτηνά και δίχως αξία αντικείμενα. Επιπλέον, όλη αυτή η «μπουγάδα» είναι ένα σχόλιο για τη σύγχρονη ζωή των ιθαγενών, αφού θυμίζει ότι η κουλτούρα τους εμπορευματοποιήθηκε και ότι πραγματική αξία αυτών των αντικειμένων έχει οριστικά χαθεί.

Πηγή για την εικόνα:

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου