Hostes ante portas: Αττίλας

434 μ.Χ. Οι Ούννοι, που είχαν ξεκινήσει από την Ασία και με τις συνεχείς κατακτήσεις είχαν εγκατασταθεί στην κοιλάδα του Δούναβη, αποκτούν νέο βασιλιά, τον Αττίλα.

Ο Αττίλας στο Χρονικό της Νυρεμβέργης (1493)

Ο Αττίλας ήταν ένας προικισμένος και σκληροτράχηλος πολεμιστής. Έτρωγε σε μια ξύλινη γαβάθα, ζούσε σε μια απλή σκηνή και λένε ότι κανένας δεν τον είχε δει ποτέ να γελάει. Ο χρυσός και το ασήμι δεν σήμαιναν τίποτα γι’ αυτόν, παρόλο που τα σεντούκια του ξεχείλιζαν από τα δύο πολύτιμα μέταλλα. Οι κατακτήσεις του ήσαν τεράστιες και ο στρατός του το ίδιο. Αυτοί οι κοντόσωμοι άνθρωποι με το κίτρινο δέρμα, τα τραβηγμένα μάτια και τα προεξέχοντα μήλα, που τον ακολουθούσαν, ήσαν ανθεκτικοί και ανελέητοι. Λεγόταν ότι απ’ όπου περνούσαν το χορτάρι δεν φύτρωνε ξανά.

Ο Anthony Quinn ως Αττίλας 

στην ομώνυμη ταινία του Petro Francisci (1954)

Το Βυζάντιο θάμπωσε τον Αττίλα και βάλθηκε να το εξουσιάσει. Απαίτησε, λοιπόν, από τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο Β΄ υπέρογκα χρηματικά ποσά. Όταν εκείνος αρνήθηκε να τα καταβάλει, εξαπέλυσε τις ορδές του, που κατέστρεψαν τη Μυσία, τη Θράκη και τη Μακεδονία και ερήμωσαν 70 πόλεις, υποχρεώνοντάς τον έτσι να υπογράψει μια ταπεινωτικότατη συνθήκη. Η «Μάστιγα του Θεού» ήταν το όνομα που του έδωσαν οι Βυζαντινοί για την αγριότητά του, θεωρώντας, επιπλέον, ότι ήταν η τιμωρία του Θεού για τα κρίματά τους.

Eugène Delacroix, Attila the Hun (1843-1847)

Το 450 μ.Χ. ο αυτοκράτορας Μαρκιανός αρνήθηκε να πληρώσει τα συμφωνημένα, όμως αυτήν τη φορά ο Αττίλας αγνόησε την προσβολή, καθώς είχε άλλα σχέδια: να υποτάξει τη Δύση. Έστειλε, μάλιστα, στον αυτοκράτορα Βαλεντινιανό έναν απεσταλμένο με το εξής μήνυμα: «Ο κύριός μου και δικός σου κύριος Αττίλας σού διαμηνύει ότι πρέπει να του δώσεις το μισό σου βασίλειο και την κόρη σου για γυναίκα του». Ό,τι ο αυτοκράτορας δεν του προσέφερε οικειοθελώς, ο Αττίλας βάλθηκε να το κατακτήσει με το σπαθί του. Το 451 μ.Χ. συγκρούστηκε με τον ρωμαϊκό στρατό στα Καταλαυνικά Πεδία. Απέναντι από τον Αττίλα είχαν παραταχθεί όχι μόνον οι Ρωμαίοι, αλλά και πολλά γερμανικά φύλα, που τον μισούσαν τόσο πολύ, ώστε ξέχασαν την έχθρα τους με τους Ρωμαίους. Αρχιστράτηγος ήταν ο ικανότατος Φλάβιος Αέτιος οοποίος, από μια ειρωνεία της τύχης, υπήρξε παιδικός φίλος του Αττίλα (νεότατος είχε σταλεί ως όμηρος ειρήνης στην αυλή των Ούννων). Η μάχη, που ονομάστηκε Μάχη των Εθνών, ήταν σφοδρή, όμως δεν ανέδειξε νικητή. Αργότερα, ο Αττίλας κινήθηκε με τις ορδές του εναντίον της Ρώμης. Ένας νέος εχθρός, αιώνες μετά τον Αννίβα, ήταν προ των πυλών της αιώνιας πόλης. Επικράτησε πανικός.

Και τότε βρέθηκε ένας άνδρας να σώσει την πόλη και την Ευρώπη: ο πάπας Λεόντιος. Κρατώντας λάβαρα και με τη συνοδεία ιερέων, βγήκε να συναντήσει τον βάρβαρο βασιλιά. Τι να του είπε άραγε ο Λεόντιος σε αυτήν την παράδοξη συνάντηση; Πάντως, ο Αττίλας όχι μόνο δεν τον κατέσφαξε, όπως περίμεναν όλοι, αλλά και πείστηκε να αποχωρήσει, αποσύροντας τα στρατεύματά του από την Ιταλία.

Raphael, The Meeting Between Leo the Great and Attila

Η Ευρώπη είχε για δεύτερη φορά σωθεί.

Πηγές για τις εικόνες:

http://www.wikiart.org/en/eugene-delacroix/attila-the-hun

https://en.wikipedia.org/wiki/Attila

http://gallerytheimage.com/node/1787/